Kromit tozu (FeCr₂O₄), mükemmel termal kararlılığı, metal penetrasyonuna karşı direnci ve erimiş alaşımlarla uyumluluğu nedeniyle, özellikle yatırım döküm (kayıp mum dökümü) ve kum dökümünde döküm kaplamalarında yaygın olarak kullanılan bir refrakter malzemedir . Aşağıda, döküm kaplamalarındaki temel uygulamaları, faydaları ve teknik hususlar yer almaktadır.
1. Dökümhane Kaplamalarında Kromit Tozunun Temel Rolleri
(1) Birincil Refrakter Dolgu
Yüksek Sıcaklık Direnci (erime noktası ~2180°C): Yüksek erime noktalı alaşımlarda (örneğin çelik, paslanmaz çelik, nikel bazlı alaşımlar) bile metal dökümü sırasında yapısal bütünlüğü korur.
Düşük Isıl Genleşme : Kaplamadaki çatlama riskini azaltır, metal penetrasyonunu ve kum yanma kusurlarını önler.
Kimyasal Eylemsizlik : Erimiş metallerle (özellikle Fe, Cr ve Ni alaşımları) reaksiyonları en aza indirir, cüruf kapanımları veya gaz gözenekliliği gibi yüzey kusurlarını azaltır.
(2) Kaplama Performans Arttırıcı
Geliştirilmiş Süspansiyon Kararlılığı : Kromitin parçacık boyut dağılımı (tipik olarak 200-400 mesh), homojen bulamaç dağılımının korunmasına yardımcı olur.
Kontrollü Geçirgenlik : Döküm sırasında gaz kaçışını dengelerken metal penetrasyonunu engeller.
Erozyon Direnci : Erimiş metal akışının mekanik etkilerine dayanıklıdır.
2. Dökümhane Kaplamalarında Uygulamalar
(1) Yatırım Döküm (Kayıp Mum)
Yüz Kaplaması (Birincil Katman)
Erimiş metalle doğrudan temas için kullanılır. Genellikle ultra yüksek sıcaklık alaşımları için zirkonyum unu (ZrSiO₄) ile karıştırılır.
Tipik Formül : Kromit tozu (%30–50) + silika çözeltisi/etil silikat bağlayıcı + süspanse edici maddeler (örneğin bentonit).
Yedek Katman (İkincil Katman)
Zirkona uygun maliyetli bir alternatiftir; mukavemet için alümina veya mullit ile karıştırılır.
(2) Kum Döküm (Kalıp/Çekirdek Kaplamaları)
Kum kalıplarına/çekirdeklerine yüzey kalitesini iyileştirmek için sprey veya fırça ile uygulanır.
Formül Örneği : Kromit tozu + refrakter kil + su bazlı/alkollü bağlayıcı (örneğin sodyum silikat).
(3) Özel Alaşımlı Dökümler
Paslanmaz Çelik/Yüksek Krom Alaşımları : Kromitin Fe-Cr bileşimi arayüz reaksiyonlarını azaltır.
Titanyum Alaşımları : Kirlenmeyi önlemek için yüksek saflıkta kromit (düşük SiO₂, CaO) gerektirir.
3. Alternatiflere Göre Avantajları
Mülk | Kromit Tozu | Zirkonyum Unu | Silis Kumu |
---|---|---|---|
Refrakter | Yüksek (~2180°C) | Çok Yüksek (~2500°C) | Düşük (~1700°C) |
Termal Şok Direnci | İyi | Harika | Fakir |
Maliyet | Ilıman | Yüksek | Düşük |
Metal Penetrasyon Direnci | Mükemmel (Fe/Cr alaşımları) | Üstün | Zayıf |